Η Κατερίνα Γαβαλά είναι πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου της Κω και αντιπρόεδρος των γιατρών του Νοσοκομείου της Κω. Είναι Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Διευθύντρια ΕΣΥ και αναπληρώτρια Γραμματέας του Τομέα Νησιωτικής Πολιτικής του ΠΑΣΟΚ.
Με αφορμή την 9η Σύνοδο των Ιατρικών Συλλόγων της χώρας που πραγματοποιήθηκε στην Ρόδο, η Κατερίνα Γαβαλά μίλησε στο ΒΗΜΑ για την ανάγκη σχεδιασμού στα νησιά, για την κατάσταση των δομών Υγείας και των πραγματικών αναγκών που υπάρχουν.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
-Κυρία Γαβαλά πώς είδατε τη σύνοδο των ιατρικών συλλόγων από όλη την Ελλάδα που έγινε στη Ρόδο;
Θα έλεγα ότι ήταν εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός ότι αυτή η συνάντηση έλαβε χώρα στο νησί της Ρόδου που είναι ένα σημείο αναφοράς. Αυτό καταδεικνύει ότι η Υγεία στα νησιά εθνική προτεραιότητα. Είναι αλήθεια ότι όλοι οι πρόεδροι των ιατρικών συλλόγων από τα νησιά, κατέθεσαν σαφείς προτάσεις. Στηριχθήκαμε σε ένα σχέδιο κινήτρων που σχεδιάσαμε πριν από ένα χρόνο και πάνω σε αυτό, μπήκαμε στη διαδικασία είτε να προσθέσουμε προτάσεις είτε να βρούμε τα κίνητρα να είναι εφαρμόσιμα, το κόστος να μην είναι απαγορευτικό και παράλληλα να καλυφθούν οι ανάγκες στα νησιά που είναι πολλές.
-Η κυβέρνηση και το υπουργείο Υγείας βεβαιώνουν ότι προχωρούν σε προκηρύξεις αλλά δεν υπάρχει ενδιαφέρον από γιατρούς. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Αυτό που λείπει από την κυβέρνηση είναι ένας στρατηγικός σχεδιασμός. Όταν μιλάμε για υγειονομικό χάρτη, αυτό λέμε. Να γίνει η καταγραφή των δομών και των αναγκών που έχουμε στα νησιά, κατά προτεραιότητα, κι από εκεί και πέρα θα ξέρουμε τι χρειαζόμαστε. Το να έχουμε τη δυνατότητα μιας υγειονομικής υποστήριξης στα νησιά του Αιγαίου, θα ωφελήσει και την ποιότητα ζωής των συμπολιτών μας και θα κάνει γενικότερα πιο ελκυστικά τα νησιά μας -άρα ακόμη κι αν καλύψει το δημογραφικό. Η καταγραφή πρέπει να γίνει με βάση τους πραγματικούς αριθμούς, τις πραγματικές ανάγκες σε όλες τις δομές υγείας σε κάθε νησί. Γενικότερα, σαν πλαίσιο αυτό που επικρατεί στους ιατρικούς χώρους είναι ότι χρειάζονται κάποια σημεία αναφοράς που να είναι εξειδικευμένα σε κάθε νησί ξεχωριστά, ανάλογα με τις ανάγκες που υπάρχουν. Αυτό φυσικά, έχει σαν αποτέλεσμα να γίνεται η Υγεία, ένας θεματοφύλακας της ασφάλειας.
-Στα νησιά οι απαιτήσεις είναι μεγάλες αφού βρίσκονται μακριά από το κέντρο και βέβαια από τα μεγάλα αστικά κέντρα. Πώς το βλέπετε αυτό;
Γενικότερα, όταν μιλάμε για νησιά, και για την υγεία στα νησιά, μιλάμε για μια πολύπλοκη διαδικασία. Είναι ένα γεγονός που έχει να κάνει με την ζωή των νησιωτών. Με την εκπαίδευση, με την στήριξη της κοινωνίας. Το να έχουμε τη δυνατότητα μιας υγειονομικής υποστήριξης ξεκάθαρης στα νησιά του Αιγαίου, νομίζω ότι θα ωφελήσει την ποιότητα ζωής των συμπολιτών μας, άρα θα κάνει και πιο ελκυστικά τα νησιά μας, για να καλύψουν πολλές ελλείψεις ακόμη και το δημογραφικό πρόβλημα. Η κατάσταση του συστήματος υγείας στα νησιά αποδεικνύει τη συνολική αδιαφορία προς τις παραμεθόριες και τουριστικές περιοχές. Παρά τη στρατηγική σημασία και τη συνεισφορά τους στην εθνική οικονομία, οι νησιωτικές περιοχές στερούνται βασικών υποδομών και υπηρεσιών, με την υποστελέχωση νοσοκομείων και κέντρων υγείας να αποτελεί χρόνιο πρόβλημα. Το βάρος της υγειονομικής φροντίδας συχνά επωμίζονται οι τοπικοί επαγγελματίες και οι εθελοντικοί φορείς, χωρίς τη στήριξη της Πολιτείας. Οι πρόσφατες πλημμύρες στη Ρόδο φανέρωσαν την απουσία σχεδιασμού και ανθεκτικών υποδομών, ενώ η άναρχη δόμηση και η υπερεκμετάλλευση φυσικών πόρων αυξάνουν την ευαλωτότητα των νησιών στα ακραία καιρικά φαινόμενα. Η διαχείριση κρίσεων επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση συνεπειών αντί της πρόληψης, όπως είχε διαπιστωθεί και με τις πυρκαγιές του καλοκαιριού. Παράλληλα, προβλήματα ασφαλείας, όπως το περιστατικό με τον καταπέλτη του πλοίου της ΣΑΟΣ, αναδεικνύουν την ανεπάρκεια στις θαλάσσιες συγκοινωνίες. Η αντιμετώπιση των νησιών ως περιοχών «δεύτερης κατηγορίας» οδηγεί στη διπλή πίεση της τουριστικής εκμετάλλευσης και της υποβάθμισης των υποδομών. Η Πολιτεία οφείλει να επενδύσει σε σύγχρονα και βιώσιμα έργα υποδομής, να ενισχύσει το σύστημα υγείας με μόνιμο προσωπικό και σύγχρονα μέσα και να αναπτύξει μια ολοκληρωμένη στρατηγική πρόληψης και διαχείρισης κρίσεων. Η ανάπτυξη των νησιών είναι θεμελιώδης για την εθνική ευημερία και αφορά ολόκληρη την κοινωνία.
-Κι επειδή μιλάμε συνέχεια για νησιωτικότητα και την επικαλούμαστε ποια είναι η δική σας άποψη;
Η νησιωτικότητα δεν μπορεί να συνεχίσει να αποτελεί απλώς μια ρητορική διαπίστωση. Είναι μια πραγματικότητα που απαιτεί ειδικές πολιτικές και στοχευμένες παρεμβάσεις. Από το υψηλό κόστος διαβίωσης έως τις δυσκολίες πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες, οι νησιώτες αντιμετωπίζουν καθημερινά προκλήσεις που απαιτούν συνολικές και βιώσιμες λύσεις. Χρειαζόμαστε στρατηγικές που θα εξισορροπούν την ανάπτυξη με τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, την περιβαλλοντική προστασία και τη διατήρηση των τοπικών κοινοτήτων. Οι νησιώτες δεν πρέπει να αισθάνονται απομονωμένοι αλλά να έχουν ίσες ευκαιρίες, ανεξαρτήτως γεωγραφικής θέσης.
Και να στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα:
Αν δεν δράσουμε τώρα, δεν θα χάσουμε μόνο γιατρούς. Θα χάσουμε τη δυνατότητα να ξανακερδίσουμε αυτούς που έφυγαν.
Η απογοήτευση θα υπερισχύσει της έμπνευσης. Το δικαίωμα στην υγεία δεν μπορεί να είναι μια νησιωτική ουτοπία. Πρέπει να γίνει πραγματικότητα.
