Προς Παράρτημα Δωδεκανήσου του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδ/σου
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου απάντησε στα δημοσιεύματα μας με μια επιστολή, την οποία δεν απέστειλε στην εφημερίδα μας αλλά δεν έδωσε τις απαραίτητες διευκρινίσεις και απαντήσεις για την εικόνα και κατάσταση των αρχαιολογικών χώρων στη Ρόδο.
Με μια επιστολή την οποία δεν μπήκαν στον κόπο να αποστείλουν στην εφημερίδα μας ούτε στο σάιτ μας 12vima.gr, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου προσπάθησε να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα για την απαράδεκτη κατάσταση στην οποία βρίσκονται πολλοί αρχαιολογικοί στη Ρόδο. Ύστερα από το εκτενές ρεπορτάζ που δημοσίευσε ΤΟ ΒΗΜΑ την περασμένη Δευτέρα,
Το ρερπορτάζ (https://12vima.gr/2025/07/27/archaiologikoi-choroi-pano-sto-nisi-tis-rodou-egkataleleimmenoi/) αναδημοσιεύτηκε σε πάρα πολλά ΜΜΕ στην Αθήνα ενώ έλαβε διαστάσεις λόγω των αντιδράσεων που προκλήθηκαν από τις εικόνες και τις λεπτομέρειες που περιείχε.
Η επιστολή αναφέρει αναλυτικά τα ακόλουθα:
Ρόδος, 1-8-2025
Παράρτημα Δωδεκανήσου
του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων
Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδ/σου
Οδός Ιπποτών- 85100 ΡΟΔΟΣ
Email: archeoldod@gmail.com
Απάντηση του Παραρτήματος Δωδεκανήσου του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων σε δημοσιεύματα για την κατάσταση αρχαιολογικών χώρων της Ρόδου
Με αφορμή πρόσφατα δημοσιεύματα στον έντυπο και ψηφιακό τύπο για την κατάσταση αρχαιολογικών χώρων της Ρόδου που στοχοποιούν την Εφορεία μας και την νέα αναπληρώτρια προϊσταμένη της κ. Ελένη Φαρμακίδου, θα θέλαμε, ως μέλη του Παραρτήματος Δωδεκανήσου του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων και ως δημόσιοι λειτουργοί που εργάζονται για την προστασία των αρχαιοτήτων και των μνημείων στην περιφέρεια αρμοδιότητας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου, να σας ενημερώσουμε για τα παρακάτω:
Κατά το τρέχον έτος, και με καθημερινές αναρτήσεις στη σελίδα της Εφορείας μας στο facebook, γίνεται ενημέρωση της κοινής γνώμης με οπτικό υλικό και σύντομες αναφορές για το σύνολο των αρχαιολογικών χώρων και των μνημείων που καθαρίζονται και αποψιλώνονται με την φροντίδα του υφιστάμενου εργατοτεχνικού προσωπικού της Εφορείας και τη συνδρομή αναδόχου. Για την ενημέρωση όσων θεωρούν ότι η τοπική Εφορεία Αρχαιοτήτων έχει την ευθύνη προστασίας μόνο του νησιού της Ρόδου, θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε ότι οι αρμοδιότητές μας εκτείνονται στο σύνολο του δωδεκανησιακού συμπλέγματος, με ένα μεγάλο φάσμα υποχρεώσεων, στις οποίες προστέθηκαν κατά τα τελευταία χρόνια και νέες, που έχουν επιβαρύνει σημαντικά τον φόρτο εργασίας και τους ρυθμούς άσκησης των καθηκόντων μας.
Ενδεικτικά αναφέρουμε τη διαχείριση των παραλιών που εκτείνονται εντός των ορίων κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων, την υπαγωγή αυθαίρετων κατασκευών και χρήσεων σε ακίνητα που εμπίπτουν στις διατάξεις του Ν. 4495/2017 και τη λειτουργία καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος εντός αρχαιολογικών χώρων, για τα οποία απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Πολιτισμού, κατόπιν γνωμοδότησης του αρμόδιου συλλογικού οργάνου του ΥΠΠΟ, που κατά περίπτωση είναι το Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων Δωδεκανήσου ή το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.
Την τρέχουσα περίοδο είναι χρήσιμο να γνωρίζει η κοινή γνώμη ότι βρίσκονται σε εξέλιξη δώδεκα (12) έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, επτά (7) στο νησί της Ρόδου και πέντε (5) σε άλλα νησιά (Κω, Χάλκη, Αγαθονήσι), έργα για αποψιλώσεις, καθαρισμούς και ευπρεπισμούς αρχαιολογικών χώρων, στερεωτικά έργα και έργα προστασίας, που χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και τον Τακτικό προϋπολογισμό. Παράλληλα η Εφορεία εκτελεί τέσσερα (4) έργα ΕΣΠΑ στο πλαίσιο του προγράμματος 2021-2027 και υποστηρίζει πλήθος έργων τρίτων, φορέων και ιδιωτών.
Κατανοούμε τον δικαιολογημένο εκνευρισμό που δημιουργείται συχνά σε πολίτες και φορείς από τις καθυστερήσεις και τις αντικειμενικές δυσκολίες που ανακύπτουν κατά τη διάρκεια των διοικητικών διαδικασιών, δηλώνοντας παράλληλα ότι σε καμία περίπτωση, αυτές δεν θα πρέπει να αποδίδονται σε αδιαφορία ή αρνητική πρόθεση εκ μέρους μας. Ας μην παραβλέπεται δε, το γεγονός των αποχωρήσεων, λόγω συνταξιοδότησης, σημαντικού αριθμού υπαλλήλων, όλων των ειδικοτήτων, με αντίκτυπο στην άμεση διεκπεραίωση των υπηρεσιακών μας υποχρεώσεων. Επιπλέον, θέλουμε να καταστήσουμε σαφές ότι η αντιμετώπιση των προβλημάτων ενός ολόκληρου νησιού με τεράστια επισκεψιμότητα όπως η Ρόδος, έχει πολλές παραμέτρους που δεν αφορούν μόνο το Υπουργείο Πολιτισμού, αλλά το σύνολο της κοινωνίας, των Υπηρεσιών του Δημοσίου, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και λοιπούς φορείς, με τους οποίους θέλουμε να έχουμε αγαστή συνεργασία για το κοινό καλό.
Για όλους αυτούς τους λόγους και σεβόμενοι το δημόσιο αίσθημα, θα παρακαλούσαμε τους διαχειριστές του έντυπου και ψηφιακού τύπου να διασταυρώνουν τις πληροφορίες τους πριν τη δημοσίευση και αναπαραγωγή άρθρων που περιέχουν ανακρίβειες και θίγουν την επαγγελματική και επιστημονική μας ακεραιότητα, λαμβάνοντας υπόψη ότι ρόλος μας είναι η εφαρμογή της αρχαιολογικής νομοθεσίας και η προστασία του πολιτιστικού αποθέματος της περιφέρειά μας, η διαφύλαξη και ανάδειξη του οποίου προσθέτει υπεραξία σε αυτό και συνιστά μοχλό ανάπτυξης της οικονομίας.
Τα προαναφερόμενα εκφράζουν τις απόψεις του συνόλου των μελών του Τοπικού Παραρτήματος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων.
Με εκτίμηση,
Το Τοπικό Παράρτημα Δωδεκανήσου του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων
Η απάντηση από ΤΟ ΒΗΜΑ της ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ
Φαίνεται από την επιστολή για την οποία ενημερωθήκαμε από άλλο μέσο, οι εκπρόσωποι της Εφορείας προσπαθούν να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα, αλλά δεν δίνουν τις πειστικές απαντήσεις και διευκρινίσεις που πρέπει. Δεν χρειάστηκε πολύς κόπος να αποδείξουμε τα αυτονόητα. Οι πληροφορίες που δημοσιεύσαμε είναι διασταυρωμένες και οι εικόνες μιλούν από μόνες τους.
Το ότι η εικόνα που παρουσιάζουν οι αρχαιολογικοί μας χώροι οφείλεται στον φόρτο εργασίας, στην έλλειψη προσωπικού ενώ γίνονται έργα που καθυστερούν, δεν είναι πειστική απάντηση. Κι επίσης, το δημοσίευμα δεν στοχοποιεί κανέναν. Ο Τύπος και η ερευνητική δημοσιογραφία έχουν ρόλο να αναδεικνύουν τα προβλήματα του τόπου. Όχι να στέκονται άπραγοι παρατηρητές.
Του λόγου του αληθές, σήμερα παραθέτουμε μερικές ακόμη εικόνες από τους αρχαιολογικούς χώρους που βρίσκονται σε πολύ κακή κατάσταση και μάλιστα στη Μεσαιωνική Πόλη. Και αυτές τις φωτογραφίες, θεωρούνται παραπληροφόρηση και ανακρίβειες; Οι κάτοικοι και οι επιχειρηματίες της Παλιάς Πόλης όπως και οι κάτοικοι της Ρόδου, τις βλέπουν κάθε μέρα και αναρωτιούνται τι πραγματικά συμβαίνει;
Και κάτι ακόμη. Γιατί όπου έχετε εσείς την αρμοδιότητα δεν μπορεί να παρέμβει κανένας τοπικός φορέας και τοπική αρχή για να βοηθήσει; Γιατί δεν ζητάτε την βοήθεια του Δήμου να καθαριστούν οι χώροι; Οι αρχές δηλώνουν ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτε όπου υπάρχει ‘αρχαιολογία’ κ.ο.κ.
Η Μεσαιωνική Πόλη σαν Μνημείο
Η Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου είναι ένα Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO από το 1988. Αυτό σημαίνει ότι η πόλη αναγνωρίζεται από την UNESCO ως ένα μέρος εξαιρετικής παγκόσμιας αξίας, που πρέπει να προστατευθεί για τις μελλοντικές γενιές. Η Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου είναι ένα μοναδικό σύνολο αρχιτεκτονικής και ιστορικής σημασίας, που διατηρεί την ατμόσφαιρα της εποχής των Ιπποτών.
Κάτω από άλλες συνθήκες, θα έπρεπε να είχε αναδειχθεί στο έπακρο η σημαντικότατη ιστορία της Μεσαιωνικής Πόλης, ο ρόλος της στην πορεία της Ρόδου όπως διαμορφώθηκε στα βάθη των αιώνων και φυσικά οι αρχαιολογικοί θησαυροί που υπάρχουν εκεί. Η σημερινή εικόνα, ωστόσο, που παρουσιάζουν οι αρχαιολογικοί χώροι στο Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, σίγουρα δεν είναι η πρέπουσα.
Το δεύτερο ρεπορτάζ που φέρνει σήμερα στη δημοσιότητα ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΔΩΔΕΚΑΣΗΟΥ , αποδεικνύει του λόγο του αληθές. Οι Ροδίτες, οι επαγγελματίες, οι επαγγελματίες, οι εργαζόμενοι και κυρίως οι κάτοικοι που ζουν μέσα στη Μεσαιωνική Πόλη, βιώνουν αυτή την τραγική εικόνα που μαρτυρά την σκληρή πραγματικότητα.
Οι φωτογραφίες μιλούν από μόνες τους.
Στην είσοδο της Τάφρου (Πλατεία Σύμης) και μέσα στο μνημείο υπάρχουν δεκάδες αρχαιολογικοί χώροι (έχουν και πινακίδες με πληροφορίες για τα αρχαία) που είναι εντελώς απεριποίητοι, γεμάτοι με σκουπίδια και βρώμικοι.
Σε όποιο σημείο του μνημείου σταθείς θα δεις αυτές τις εικόνες στα τείχη. Θα καθαριστούν ποτέ;
Τα δέντρα που έχουν φυτρώσει κοντεύουν να γίνουν ολόκληροι κήποι μέσα στα αρχαία ενώ και στα τείχη σε ολόκληρο το μνημείο που είναι τεράστιο, η εικόνα είναι αποκαρδιωτική. Σα να μην πήγε ποτέ κανένας να τα ξεχορταριάσει και να τα καθαρίσει.
Εντύπωση μας προκάλεσε όταν κάναμε το οδοιπορικό, ότι το τζαμί του Σουλεϊμάν (στο Ρολόι απέναντι από το Συσσίτιο) διατηρείται πεντακάθαρο σε αντίθεση με τα αρχαία ελληνικά μνημεία που βρίθουν από σκουπίδια κι έχουν παντού πλούσια ‘βλάστηση’ με φυλλωσιές ακόμη και με δέντρα που έχουν θεριέψει!
Αυτή είναι η πραγματική εικόνα των αρχαιολογικών χώρων μέσα στη Μεσαιωνική Πόλη. Αν ψάξεις ακόμη πιο μέσα, στις γειτονιές, θα δεις ακόμη χειρότερες εικόνες.
Οι υπηρεσίες έχουν γίνει κάτι σαν καθεστώς Βατικανό (ένα κράτος μέσα στο κράτος) που λειτουργούν αλά κάρτ και κάνουν ότι θέλουν επικαλούμενες το νόμο τη στιγμή που έχουν εγκαταλείψει τα αρχαία στη μοίρα τους.
Οι εικόνες μιλούν. Τι να προσθέσουμε άλλο;
