Η Ρόδος, ένα από τα πιο δημοφιλή τουριστικά νησιά της Ελλάδας, αντιμετωπίζει έντονα προβλήματα κυκλοφορίας, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες. Η αύξηση των οχημάτων, η έλλειψη σύγχρονων υποδομών και η ανεπάρκεια στη διαχείριση της κυκλοφορίας, καθιστούν την καθημερινή μετακίνηση δύσκολη τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους επισκέπτες. Το κυκλοφοριακό πρόβλημα έχει επιδεινωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, με πολλές οδικές αρτηρίες να υποφέρουν από συνεχή συμφόρηση, καθυστερήσεις και αύξηση των τροχαίων ατυχημάτων. Η κατάσταση επιδεινώνεται από την έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού και τη μη εφαρμογή μακροπρόθεσμων λύσεων.
Δικαιολογημένα λοιπόν, η σημερινή δημοτική αρχή έχει αξιολογήσει εξαρχής το κυκλοφοριακό ως υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα και είχε θέσει ως άμεση προτεραιότητά της, την αντιμετώπιση του. Σε ποιες πρωτοβουλίες και σε ποιες ενέργειες προέβη, σε ποιο σχεδιασμό και ποιες οι προβλεπόμενες δαπάνες επ’ αυτού, στον προϋπολογισμό;
Παράγοντες που επιδεινώνουν το κυκλοφοριακό πρόβλημα
· Υψηλός αριθμός οχημάτων: Ο τεράστιος αριθμός αυτοκινήτων, ιδιαίτερα κατά την τουριστική περίοδο, διογκώνει τη συμφόρηση στους κεντρικούς δρόμους της πόλης. Τα τελευταία χρόνια, η αύξηση των τουριστικών ροών έχει φέρει πολλά ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα και λεωφορεία στο νησί, επιβαρύνοντας ακόμα περισσότερο το ήδη προβληματικό οδικό δίκτυο.
· Ελλιπής δημόσια συγκοινωνία: Τα μέσα μαζικής μεταφοράς είναι ανεπαρκή και μη ελκυστικά, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι και οι τουρίστες να προτιμούν τα ιδιωτικά μέσα. Οι καθυστερήσεις των λεωφορείων και η έλλειψη δρομολογίων στις απομακρυσμένες περιοχές καθιστούν την επιλογή της δημόσιας συγκοινωνίας μη επιλέξιμη λύση.
· Κακή οδική υποδομή: Οι δρόμοι παρουσιάζουν ελλείψεις σε διαγραμμίσεις, κατάλληλη σήμανση και επαρκείς διαβάσεις πεζών. Πολλοί δρόμοι έχουν υποστεί φθορές και λακκούβες, οι οποίες δεν επιδιορθώνονται έγκαιρα, αυξάνοντας τον κίνδυνο ατυχημάτων.
· Έλλειψη χώρων στάθμευσης: Το πρόβλημα της στάθμευσης είναι οξύ, καθώς οι διαθέσιμοι χώροι δεν επαρκούν για τις ιδιαίτερα αυξημένες ανάγκες της πόλης. Τα τελευταία χρόνια, το φαινόμενο της παράνομης στάθμευσης έχει ενταθεί, με αυτοκίνητα να καταλαμβάνουν πεζοδρόμια, διαβάσεις πεζών και χώρους πρασίνου. Επίσης, ελέω και έλλειψης της Δημοτικής Αστυνομίας, εξαπλώνεται ραγδαία η ανεξέλεγκτη αναρχία κατάληψης θέσεων parking.
· Ανεπαρκής σχεδιασμός κυκλικών κόμβων: Όπως αναφέρεται και στον κυκλικό κόμβο Ψαροπούλας, ο σχεδιασμός δεν ακολουθεί τα ευρωπαϊκά πρότυπα (με προτεραιότητα στους κινούμενους εντός κόμβου), με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι κίνδυνοι ατυχημάτων. Πολλές διασταυρώσεις είναι επικίνδυνες, λόγω κακής σήμανσης και ανεπαρκούς ορατότητας.
· Πεζοδρόμια ανεπαρκούς σχεδιασμού: Τα πεζοδρόμια στη Ρόδο είναι μικρά, κατεστραμμένα ή κατειλημμένα από σταθμευμένα οχήματα, δυσκολεύοντας την κίνηση πεζών και ΑΜΕΑ. Τα τελευταία χρόνια, οι συνθήκες έχουν χειροτερεύσει, με αποτέλεσμα να καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη η μετακίνηση των πεζών στο κέντρο της πόλης.
Επιπτώσεις του κυκλοφοριακού προβλήματος
Αύξηση των τροχαίων ατυχημάτων: Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου εμφανίζει αναλογικά, έναν από τους υψηλότερους δείκτες θανάτων από τροχαία ατυχήματα στην Ελλάδα.
Μείωση της ποιότητας ζωής: Οι καθυστερήσεις, ο θόρυβος και η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζουν αρνητικά την καθημερινότητα των πολιτών. Οι κάτοικοι της Ρόδου διαμαρτύρονται έντονα για τις συνθήκες μετακίνησης, που γίνονται αφόρητες ιδιαίτερα τις ώρες αιχμής.
Αρνητική επίδραση στον τουρισμό: Οι τουρίστες αποφεύγουν τη χρήση των δρόμων της πόλης λόγω της κίνησης, κάτι που επηρεάζει και την τοπική οικονομία. Πολλοί επισκέπτες εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους για την κίνηση και τις δυσκολίες μετακίνησης, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη φήμη του νησιού ως τουριστικού προορισμού.
Προτάσεις για τη βελτίωση του κυκλοφοριακού
Απαιτείται Στρατηγικός σχεδιασμός μακροπρόθεσμων έργων με την εκπόνηση μελέτης για τη συνολική αναβάθμιση του οδικού δικτύου και του συγκοινωνιακού σχεδιασμού της Ρόδου, προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα κίνησης των κατοίκων και επισκεπτών και να αυξηθεί η οδική ασφάλεια.
Συγκεκριμένα ως Νέα Αρχή Ρόδου προτείνουμε επιγραμματικά:
1. Αναβάθμιση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς
o Δημιουργία περισσότερων δρομολογίων και ηλεκτρικών λεωφορείων για τη μείωση της χρήσης Ι.Χ και καλλιέργεια χρήσης ΜΜΜ.
o Εφαρμογή της κάρτας CityPass, που θα επιτρέπει δωρεάν μετακίνηση με τα ΜΜΜ και παροχή εκπτώσεων σε πολιτιστικά αξιοθέατα.
o Επιβράβευση με κίνητρα-παροχές-πόντους στους κατοίκους και επαγγελματίες που χρησιμοποιούν τα ΜΜΜ, όπως στις έξυπνες πόλεις.
o Αποκέντρωση υπηρεσιών (πυροσβεστικής, δικαστηρίων κλπ.).
2. Βελτίωση και επέκταση των κυκλικών κόμβων
o Αντικατάσταση των φωτεινών σηματοδοτών με κυκλικούς κόμβους για μείωση των ατυχημάτων.
o Ανασχεδιασμός κομβικών διασταυρώσεων (όπως της Η.Βενέζη, Α.Παύλου, Παπαδιαμάντη) και κόμβων (όπως της Ψαροπούλας), με βάση τα σύγχρονα ευρωπαϊκά πρότυπα.
3. Διαχείριση Στάθμευσης
o Δημιουργία ζωνών στάθμευσης (πράσινη, πορτοκαλί, κόκκινη, μαύρη) με διαφοροποιημένη χρέωση και έξυπνη πλοήγηση.
o Ενίσχυση των ελέγχων για παράνομη στάθμευση και εφαρμογή νομοθεσίας.
o Κατασκευή πολυώροφων χώρων στάθμευσης (ή και υπόγειων) στις εισόδους της πόλης καθώς και κοντά στην Μεσαιωνική πόλη για τη μείωση της κίνησης κυκλοφορίας στο κέντρο.
o Μετατροπή και περεταίρω αξιοποίηση του χώρων πάρκινγκ, όπως στη συμβολή Εθνικής Αντίστασης και Κων. Τσαλδάρη σε δύο επίπεδα, αξιοποιώντας την υφιστάμενη υψομετρική διαφορά.
4. Προώθηση εναλλακτικών τρόπων μετακίνησης
o Επέκταση του δικτύου πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων (και περιμετρικά της Μεσαιωνικής Πόλης μέσω τάφρου) καθώς και ολοκλήρωση της περιμετρικής λωρίδας κυκλοφορίας ποδηλάτων.
o Δημιουργία θαλάσσιων αστικών μεταφορών που θα συνδέουν τουριστικές περιοχές με την πόλη κατά τη θερινή περίοδο.
5. Αναβάθμιση των πεζοδρομίων
o Ανακατασκευή και διαπλάτυνση των πεζοδρομίων καθώς και απομάκρυνση εμποδίων, όπως δέντρα και κολώνες, διευκολύνοντας την προσβασιμότητα στους πεζούς, σε καρότσια, οικογένειες, ΑΜΕΑ.
o Υποχρεωτική τήρηση της ελάχιστης διάστασης 1,50 μέτρου, όπως ορίζεται από τη νομοθεσία.
6. Βελτίωση της Οδικής Σήμανσης και Ασφάλειας
o Χρήση θερμοπλαστικών υλικών για διαγραμμίσεις με μεγαλύτερη ανθεκτικότητα.
o Καλύτερος φωτισμός στις διαβάσεις πεζών και στις διασταυρώσεις.
7. Επιτάχυνση Οδικών Έργων
o Άμεση ολοκλήρωση της περιμετρικής οδού, (επανα)σχεδιασμός νέων εισόδων της πόλης και της νέας οδού που θα συνδέει την πόλη της Ρόδου με το αεροδρόμιο.
o Διαπλάτυνση των κύριων οδικών αξόνων του νησιού μέχρι τη Ν.Ρόδο, νευραλγικών οδικών αρτηριών, ασφαλτοστρώσεις και αναβάθμιση οδοστρωμάτων.
o Ανάπλαση της περιοχής γύρω από τη Μεσαιωνική Πόλη για τη διευκόλυνση της κυκλοφορίας.
Συμπερασματικά: Η λύση του κυκλοφοριακού προβλήματος στη Ρόδο απαιτεί συνδυασμένη προσπάθεια και συναίνεση από τοπικές αρχές, κατοίκους και επαγγελματίες. Οι αναγκαίες ενέργειες και αποφάσεις έπρεπε να έχουν ληφθεί χθες και σε καμία περίπτωση αύριο… Οι προτάσεις μας μπορούν να συμβάλουν στη μετατροπή της Ρόδου σε μια πιο λειτουργική, ασφαλή και βιώσιμη πόλη για κατοίκους και επισκέπτες. Παράλληλα, απαιτείται πολιτική βούληση με συνέχεια και αποτελεσματική διαχείριση, ώστε να εφαρμοστούν οι απαραίτητες αλλαγές και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής όλων των πολιτών.
Για τη Νέα Αρχή Ρόδου
Βυρίνης Αθανάσιος
Καλαποδάκης Βασίλης
Καραταπάνης Σάββας
Σπυρόπουλος Σπύρος
Χριστοδούλου Σάββας
